Tên di sản : Đền thờ vua Đinh Tiên Hoàng
Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa
Loại di tích :
Di tích lịch sử
Sô quyết định : Số 162/QĐ- UBND
Giới thiệu
Đền – Miếu thờ vua Đinh được xây dựng trên một miếng đất tương đối bằng phẳng ở phía Đông sườn đồi, mặt hướng về Đông lệch Bắc 300, có độ dốc dần về phía trước, tạo cho ngôi miếu cao dần di tích cũng tạo ở thế đất “Thiêng” có tả Thanh Long (Sông Nhơm uốn khúc ôm lượn từ Bắc về Tây Nam, về Đông Nam); phía Hữu Bạch Hổ (ý chỉ dãy núi Cửu noãn – 9 ngọn đồi núi thấp nối liền nhau dài khoảng 6km).
Đền – Miếu xây dựng trên thửa đất số: 230 với diện tích: 850m2 (Khu vực I, bảo vệ bất khả xâm phạm).
Phía Bắc giáp thửa đất số: 229
Phía Nam giáp thửa đất số: 232
Phía Đông giáp thửa đất số: 237
Phía Tây giáp thửa đất số: 231
Trên khu vực Đền – Miếu được xây dựng ngôi Miếu với kiến trúc chữ Đinh (J) chuôi vồ giống chữ (T) in. Có ba gian phía trước ngang, hai gian dọc.
Ngôi ngang dài 6m; rộng 4m; ngôi dọc sát với ngôi ngang tạo thành khối thống nhất gọi là Hậu tẩm và Trung điện. Ở Hậu tẩm là nơi thâm nghiêm thờ vua Đinh Tiên Hoàng.
Trong nơi thờ còn Long Ngai, Giao Ỷ, Thần vị đài lớn, đài nhỏ, ống hương, ống hoa...đặc biệt còn có một li hương bằng đá có đề chữ “Đinh Tiên Hoàng Đế”. Về văn bản còn bản thần phả, thần tích 4 sắc phong có giá trị, ghi địa chỉ cụ thể qua các thời khẳng định năm 1916).
Trong cuốn “Thanh Hóa chư thần lục” trang 2 (tức đầu sách) ghi thôn Thành, huyện Lôi Dương thờ Đinh Tiên Hoàng.